De schaduwkant van emigratie

De schaduwkant van emigratie. Wie verlekkert zich soms niet aan de misère van mensen in het TV-programma ‘Ik vertrek’. Toen wij vertrokken, riep ik, bij ons geen drama. We hebben ons goed voorbereid, hebben budget en spreken een mondje Italiaans. Bovendien nemen we onszelf mee. Toch zijn er minder plezierige kanten.

Je komt op afstand te staan van je familie en vrienden. Je krijgt niet alles mee en bent niet meer overal bij. Er verwateren vriendschappen. Verdrietig genoeg hebben we te maken met ernstige ziekte in beide kanten van de familie. Je kunt niet zomaar even langs voor een knuffel.

Een nieuwe taal leren is intensief. Jezelf uitdrukken in een andere taal, zeker in nuance blijft lastig. Je kunt niet altijd exact formuleren hoe je het zou willen zeggen. Als het dan ook nog om technische of medische zaken gaat, heb je een extra uitdaging. Het slurpt energie.

Je moet alles opnieuw uitvinden. Simpele zaken als een afspraak maken met een huisarts, het regelen van een verzekering of het betalen van wegenbelasting. Je laat het eerst liggen, maar uiteindelijk moet je er toch doorheen. De vanzelfsprekendheid is weg.

Een nieuw bestaan opbouwen. Ik zie de worsteling van Rolf. Je gaat ervan uit dat je op remote basis kunt blijven werken. Of als Italiaans ingezetene aan de slag kunt voor Nederlandse opdrachtgevers. Gunstig, omdat hij niet onder de wet DBA valt. Een tegenvaller. Tot nu toe vinden bedrijven het maar gedoe. Een bak aan ervaring, een pracht van een cv en hij wil niets liever dan weer met collega’s werken. Dan maar terug naar Nederland? Een ongewenste LAT-relatie?

De verbouwing valt tegen. Ach, daar hoef ik niks meer over te zeggen toch? Nou ja, we worden opnieuw op de proef gesteld. Asbest.

En toch, ondanks de schaduwkant heeft de emigratie me verrijkt als mens en ondernemer. Je bestormt bergen en als je valt, sta je op. Keer op keer, totdat je bent waar je wil zijn. Je leert van mensen uit een andere cultuur. Andere zaken zijn belangrijker geworden. Niet een paar nieuwe schoenen maar samen genieten van goed gezelschap. Ook raak je gewend aan een leven zonder luxe.

We hebben een nieuwe vriendenkring opgebouwd en ik zeg bewust vrienden. Mensen die er voor je zijn, ook als je ’s nachts belt. Het contact met familie en vrienden in Nederland is intensiever geworden. Ook zijn contacten uit het verleden hernieuwd. Een emigratie werkt verbindend.

Ik woon in een omgeving als een schilderij. De glooiende heuvels met wijnranken, fluitende vogels, fladderende vlinders en een dartelend hertje of een hupsende haas. Rust en stilte. Een zacht klimaat met zon, mist en af en toe regen. Een plek waar het draait om gastronomie. Verse lokale producten die nog betaalbaar zijn. Meer heb je toch niet nodig.

Piemonte maakt het allemaal waard. Maar ik zal blij zijn alles straks ‘tutto al posto’ is. ‘Alles op z’n plaats’, zoals Italianen zeggen, als je vraagt hoe het met ze gaat.